Ketoza to stan, do którego dążą osoby rozpoczynające swoją przygodę z dietą ketogeniczną. Podczas niego organizm selektywnie zmienia sposób swojego działania i rozpoczyna czerpanie energii z zasobów niewęglowodanowych. W wyniku niedostatecznej ilości glukozy ciało jest zmuszone do poszukiwania innego składnika, który stanie się paliwem umożliwiającym normalne egzystowanie w środowisku. Wejście w ketozę może trwać kilka dni, tydzień, a w wybranych przypadkach nawet dłużej. Jest to proces złożony i stosunkowo niestabilny. Oznacza to, że w przypadku złamania zasad diety ketogenicznej, bardzo łatwo z niego “wypaść”.

Jakie posiłki niwelują nasze starania o podtrzymanie stanu ketozy? Czego unikać, aby podtrzymać proces i pozostać na diecie ketogenicznej? Jakie produkty są niedozwolone do spożycia w jej trakcie? Więcej o tym temacie przeczytasz poniżej.

Założenia diety ketogenicznej – na czym polega dieta keto?

Dieta ketogeniczna jest jadłospisem, który uwzględnia niewielki udział węglowodanów w spożywanych daniach. Określana jest restrykcyjną metodą dietetyczną, która wymaga odrzucenia wielu składników pokarmowych, do których byliśmy przyzwyczajeni przez całe życie. Naukowcy zajmujący się tematem żywienia człowieka wskazują, iż jadłospis ketogeniczny zalicza się do grona diet wysokotłuszczowych i niskowęglowodanowych. Prowadzi on tym samym do wywołania idealnych warunków wewnętrznych, w których może zaistnieć stan ketozy. Warto jednocześnie przypomnieć, iż nie każda dieta pozwalająca na spożywanie sporych ilości tłuszczów spełnia założenia ketogeniczne. 

Istnieje przynajmniej kilka rodzajów diet ketogenicznych. Niektóre z nich dopuszczają spożycie kilkunastu gramów węglowodanów na dobę, inne zaś podnoszą ten pułap nieco wyżej. Jeszcze kolejne wykluczają węglowodany niemalże całkowicie, ograniczając je do koniecznego minimum. Wskazuje się, iż stosowanie diety ketogenicznej może nieść za sobą korzyści w postaci poprawy glikemii, ograniczenia stresu oksydacyjnego oraz hamowania apetytu, co jest przydatne osobom, chcącym zredukować wagę. Posiłki na diecie ketogenicznej są mniejsze objętościowo, ale zapewniają sytość na dłużej, co jest zasługą wysokiej wartości energetycznej tłuszczów. Ketoza może okazać się pożyteczna w kontekście zwalczania dolegliwości zdrowotnych. Nie zawsze będzie jednak zalecana, o czym warto pamiętać, szczególnie jeśli zmagamy się z symptomami, które jadłospis ketogeniczny mógłby zaostrzyć.

Produkty zbożowe zakazane na keto

Podczas stosowania diety ketogenicznej należy radykalnie zmienić swoje przyzwyczajenia kulinarne. Posiłki zawierające duże ilości węglowodanów, takie jak kanapki, makarony czy dania ziemniaczane są w zasadzie całkowicie wykluczone. Na diecie ketogenicznej nie należy spożywać chleba (zarówno pełnoziarnistego, jak i pszennego). Zabronione jest również komponowanie posiłków z udziałem kaszy gryczanej, jaglanej, bulgur oraz innych jej odmian. Śniadania nie mogą bazować na płatkach śniadaniowych – nawet tych, które reklamowane są jako „zdrowe”. Uwaga na mieszanki pełnoziarniste, te z kolei mogą zawierać dodatek cukru, miodu oraz kandyzowanych owoców. Specjały kuchni chińskiej, obfitujące w spore ilości ryżu, też należy odstawić (można poszukać zamienników, takich jak niskowęglowodanowy konjac). Nasza konkluzja – produkty zbożowe są jednym z głównych powodów, dla których wiele osób nieświadomie przerywa ketozę. Spożycie małej kanapki z pieczywa pszennego może przekroczyć dozwolony, dzienny limit węglowodanów. Wśród innych wybranych przez nas produktów i dań zbożowych, których należy unikać na diecie ketogenicznej, wyróżniamy jeszcze m.in.:

  • tortille pszenne,
  • płatki owsiane,
  • kasza kuskus,
  • ryż brązowy,
  • makaron jajeczny,
  • chleb tostowy,
  • pizza włoska,
  • kluski śląskie,
  • chrupkie pieczywo,
  • krakersy solone,
  • tradycyjne knedle,
  • chlebek naan,
  • wafle ryżowe.

Zaznaczamy, iż to wyłącznie lista poglądowa, nie zaś pełne zestawienie zabronionych składników. Pełne zestawienie jest znacznie szersze i uwzględnia przynajmniej kilkadziesiąt dodatkowych pozycji. Warto w tym momencie zaznaczyć, iż niektóre produkty zbożowe MOGĄ być spożywane na diecie ketogenicznej. Wśród niskowęglowodanowych alternatyw wyróżnia się m.in. mąki: migdałową, kokosową, z nasion lnu czy sezamową. Świetnym zamiennikiem do dań obiadowych może być makaron z cukinii. Śniadaniowe lub kolacyjne kanapki można skomponować z „chleba keto” wytworzonego na bazie mąki o ograniczonej ilości węglowodanów. 

Produkty niedozwolone na diecie keto

Dania bazujące na produktach pszennych nie są jedynymi, które znajdują się na czarnej liście przygotowanej dla osób trzymających się zasad diety ketogenicznej. Pułapek żywieniowych, które potrafią wytrącić ze stanu ketozy, jest znacznie więcej, czego dowodzimy poniżej. Abstrahując od produktów zbożowych, na diecie ketogenicznej nie należy spożywać m.in. warzyw skrobiowych, słodkich owoców oraz przetworzonych dań gotowych. Wybrane produkty niedozwolone, które na pierwszy rzut oka są dosyć niepozorne, to m.in. bataty, suszone śliwki czy jogurty owocowe. Jadłospis ketogeniczny nie może również zawierać marcepanu, mleka w proszku czy izotoników. Warto zachować ostrożność w przypadku doprawiania posiłków niskowęglowodanowych. Dodatki takie jak sos teriyaki czy barbecue może dostarczyć sporą, nadprogramową dawkę węglowodanów. Obszerną listę produktów niedozwolonych na ketozie zaprezentowaliśmy w oddzielnym artykule [kliknij TUTAJ].

Zabronione jedzenie na ketozie to także słodycze, chipsy ziemniaczane czy słodkie napoje – choć to oczywiste dla każdego, kto już zaznajomił się z podstawowymi zasadami tego jadłospisu. Z ketozy mogą wyrzucić także produkty uważane za bezpieczne. Przykładów jest kilka. Gotowe sosy sałatkowe, mieszanki przypraw i suplementy diety – te ostatnie mogą posiadać spore ilości cukrów, z czego nie każdy konsument zdaje sobie sprawę. Dieta ketogeniczna wymaga wyrzeczeń, a pułapek zagrażających podtrzymaniu stanu ketozy jest całkiem sporo!

—-

Źródła:

N. Drabińska, Co to jest dieta ketogeniczna i jak ją stosować?, http://pan.olsztyn.pl/wp-content/uploads/2023/06/Dieta-ketogeniczna-a-zdrowie-Natalia-Drabinska.pdf
Keto Diet Plan, http://www.fammed.wisc.edu/wp-content/uploads/2023/02/15-gram-carb-per-meal-sample-menu.pdf