Dieta keto a nadciśnienie

Nadciśnienie tętnicze jest jednym z głównych problemów zdrowotnych dotykających współczesne społeczeństwa. W terapii nadciśnienia niezwykle istotną rolę odgrywa odpowiedni sposób żywienia. Dobrze zbilansowany jadłospis może nie tylko przyczynić się do unormowania tych wartości, ale również zmniejszyć ryzyko ponownego pojawienia się niepożądanych symptomów. W jaki sposób dieta wpływa na zdrowie człowieka? Czy dieta jest przeznaczona także dla osób, które cierpią na choroby układu krążenia krwi?

Sięgamy do źródeł naukowych, aby odpowiedzieć na pytanie, czy dieta ketogeniczna może mieć jakikolwiek wpływ na jeden z podstawowych czynników wzrostu ryzyka występowania schorzeń sercowo-naczyniowych. W niniejszym artykule staramy się dociec, czy wprowadzanie organizmu w stan ketozy jest racjonalne, jeśli zmagamy się z nadciśnieniem tętniczym.

Czy keto podnosi ciśnienie?

Dieta ketogeniczna, w dłuższej perspektywie, może przyczyniać się do unormowania ciśnienia tętniczego krwi. W pracy naukowej pt. Dieta ketogeniczna – mechanizm działania i perspektywy zastosowania w terapii: dane z badań klinicznych wskazano na szereg badań, które świadczą o stopniowym obniżaniu czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w trakcie stosowania diety keto. Dotyczy to również spadku wartości ciśnienia krwi – do poziomów oczekiwanych, czyli mieszczących się w normie. Między innym dlatego dieta ketogeniczna jest chętnie wykorzystywana w celu leczenia otyłości. Zbyt duża masa ciała bardzo często idzie w parze z nadciśnieniem tętniczym. Co więcej, część źródeł wskazuje na… zbyt szybkie zbijanie wartości ciśnienia przez stosowanie diety keto. Jeśli chorujemy na nadciśnienie lub mamy inne problemy zdrowotne – to przed przejściem na keto musimy koniecznie skonsultować się z lekarzem i dietetykiem. Dotyczy to zarówno osób w grupie ryzyka nadciśnienia, jak i pacjentów biorących leki.

Skąd zatem zdanie, które mogłoby wskazywać na to, że dieta keto potencjalnie może podnieść ciśnienie? Może tak się zdarzyć w kilku przypadkach, o czym piszemy w poniższej części artykułu.

Czy dieta keto jest zdrowa dla serca?

Czy występuje jakieś ryzyko wystąpienia dodatkowych negatywnych skutków zdrowotnych, jeśli będziemy stosować dietę ketogeniczną? Nie powinno tak się zdarzyć, jeśli jadłospis diety keto jest sporządzony przez wykwalifikowanego dietetyka, który dba o każdy aspekt żywienia swojego pacjenta – w tym także odpowiednią suplementację. Każdy kij ma jednak dwa końce. Niewłaściwie zbilansowana dieta ketogeniczna może nieść za sobą większe ryzyko pojawiania się dolegliwości sercowo-naczyniowych. Piszą o tym eksperci zrzeszeni w ramach Amerykańskiego Kolegium Kardiologicznego. Problemem może być też drastyczne ograniczenie ilości spożywanego błonnika, co jest częstym błędem osób tworzących jadłospis „na własną rękę”. Niedobór błonnika może generować szereg problemów jelitowych, a także wywoływać stany zapalne – zwiększając również ryzyko powstawania chorób sercowo-naczyniowych. Nie należy jednak wpadać w panikę. Wciąż brakuje długoterminowych badań naukowych, które jednoznacznie przedstawiałyby realny obraz problemu. Można jednak wyciągnąć z tych analiz jeden ważny wniosek.

Przed przejściem na dietę ketogeniczną (przy stwierdzeniu nadciśnienia tętniczego) należy skontaktować się z dietetykiem i lekarzem, który fachowym okiem oceni sytuację i dopasuje jadłospis tak, aby nie zwiększał on wartości ciśnienia krwi w wyniku spożywania posiłków tłuszczowo-białkowych.

Czy można stosować dietę keto przy wysokim ciśnieniu krwi?

Wysoki poziom ciśnienia tętniczego, który powinien dawać mocno do myślenia, przewyższa wartości określone jako 140 mm Hg (dla ciśnienia skurczowego) i 90 mm Hg (dla ciśnienia rozkurczowego). Jeśli podczas dwóch wizyt lekarskich osiągnie on właśnie taki pułap, występuje wówczas racjonalna przesłanka do stwierdzenia nadciśnienia. Często jednak lekarze diagnozują ten stan chorobowy w trakcie tylko jednej wizyty, w momencie gdy badane wartości wykraczają znacząco poza ten zakres. Stwierdzenie przez specjalistę łagodnego nadciśnienia tętniczego nie musi oznaczać, że pacjent zostanie „zasypany” mnóstwem leków. W takich przypadkach bardzo często zaleca się modyfikację stylu życia, a jeśli ono nie przyniesie skutków, dopiero później włącza się farmakoterapię. Czym jest jednak ta mityczna „zmiana stylu życia”? To nie tylko większa aktywizacja fizyczna organizmu, ale także rezygnacja z używek. Poza tym niebagatelną rolę odgrywa dieta, która powinna być nastawiona na redukcję zbyt wywindowanego poziomu ciśnienia. Czy jadłospis diety keto wpisuje się w te ramy?

Według specjalistów najlepszą dietą dla osób zmagających się z nadciśnieniem tętniczym jest dieta DASH oraz jadłospis śródziemnomorski. Poszczególne modele dietoterapii wyróżnione zostały m.in. przez Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej – instytucję, która zaleca ich wdrażanie. Modyfikacja jadłospisu rekomendowana przez NCEŻ opiera się na wykluczeniu nadmiaru soli, tłuszczów odzwierzęcych oraz cukrów prostych. Warto skupić się na włączeniu do diety tłuszczów pochodzenia roślinnego takich jak oleje, oliwa z oliwek, orzechy, nasiona czy pestki. Eksperci zalecają z kolei zwiększenie podaży produktów pełnoziarnistych, warzyw i owoców. Taki plan żywieniowy jest daleki od zasad, które są właściwe dla diety ketogenicznej. Czy to oznacza, że odrzucenie węglowodanów i skupienie się na spożyciu pokarmów bazujących na tłuszczach i białkach nie jest zalecane? Nie do końca. Dopuszcza się bowiem wprowadzenie tzw. diety alternatywnej, która nie musi być wcale szkodliwa dla osób zmagających się ze zbyt wysokim poziomem ciśnienia krwi. Jest jednak pewien warunek, który został przedstawiony przez Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Taka dieta powinna być zawsze konsultowana z dietetykiem, który oceni indywidualny przypadek zdrowotny. Oznacza to, że w części przypadków stosowanie jadłospisu ketogenicznego u osób cierpiących na nadciśnienie może jak najbardziej wchodzić w grę.

—

Źródła:

● A. Grzelak, Popularne diety a chorzy z nadciśnieniem tętniczym, http://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/download/36147/26086.

● Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, Nadciśnienie tętnicze, http://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/zalecenia_dietetycy_nadcisnienie-tetnicze.pdf.

● N. Pondel, A. Liśkiewicz, D. Liśkiewicz, Dieta ketogeniczna – mechanizm działania i perspektywy zastosowania w terapii: dane z badań klinicznych, http://postepybiochemii.ptbioch.edu.pl/index.php/PB/article/view/342/662.